Startdienst “ Storm na de stilte”

Startdienst “ Storm na de stilte”

Lieve mensen,

Ik ga een beetje kort door de bocht als ik zeg dat ik het ga hebben over “jezelf bezinnen” in de Lightversie en in de heavy versie.vaas met ballen

Laat ik met de lightversie beginnen. Ik denk dat veel van jullie die herkennen. Het is iets dat bij veel mensen gebeurt als je vakantie hebt. En velen van jullie hebben vakantie gehad in de afgelopen maanden. Veel mensen gingen op vakantie, anderen bleven hier. Vakantie. Je komt los van je werk, van school. Van je dagelijkse routine, de dingen die je iedere dag doet. Waar het leven meestal in de 4e of 5e versnelling wordt geleefd komen we nu in de 2e of 1e versnelling terecht.

Loskomen…. Vakantie komt van vacare, leeg worden. Als je loskomt van alles, kun je lekker ontspannen. En je kunt ook nadenken, van een afstandje kijken naar waar je normaal zo druk mee bent in je leven: met werken, met je huis op orde maken, met zorgen voor de kinderen, met je hobby, met de kerk, met een cursus waardoor je kunt groeien in je werk en carrière, met zorgen voor je ouders, met……… Met 1001 dingen.

Afstand nemen en van een afstandje eens naar je leven kijken. Wat vind ik nu écht belangrijk? Wie vind ik nu echt belangrijk? Wat vind ik een stuk minder belangrijk? Zou ik ook misschien ook dingen anders kunnen doen? Of moet ik misschien wel stoppen met bepaalde dingen die ik doe? Dingen afzeggen? Of juist andere dingen gaan doen? Wat is nu écht belangrijk? Wie is dat?

Mijmerend voor je caravan, lopend over het strand, zittend op een hoge berg, starend over een meer kunnen er soms heel zinvolle gedachten opkomen. Jezelf bezinnen in de Light versie.

Ik laat het zien op een bepaalde manier. Sommigen van jullie kennen het vast wel, voor anderen is het nieuw. Ik heb hier twee vazen. Die vazen staan symbool voor uw, jouw, mijn leven. Waar vul je, waar vult u, waar vul ik die vazen mee?

De pingpongballen zijn de belangrijkste dingen in uw, jouw, mijn leven. Ieder van ons zal zelf moeten aangeven wat dat is. De kralen zijn de duidelijk minder belangrijke dingen in je leven. Dat kunnen er heel veel zijn, heel weinig.  Maar je kunt er bijvoorbeeld wel veel tijd aan besteden. Misschien is zo’n kraal bijvoorbeeld wel veel facebooken. Je doet het veel en tegelijk merk je “ik vermors er tijd mee, die ik niet aan andere dingen kan besteden”. Of het is iets anders. En dan heb je nog zand. Zand zijn allerlei heel kleine dingetjes.vaas met ballen en kralen

Nu ligt het eraan waar je je leven het eerste mee vult. Het EERSTE dus. Waar je veel tijd en energie aan besteedt. Als je dat doet met zand, dan wordt het steeds moeilijker om de dingen, de mensen die je echt belangrijk vindt een plekje te geven in je leven.

 

 

Als je begint met wat je echt belangrijk vindt, wie je echt belangrijk vindt….., vervolgens ook de dingen/mensen die je ook belangrijk vindt…. En dan de rest evt. bijvult……

Dan ziet het leven er ongeveer zo uit. En als het goed is heb je altijd nog wat tijd over voor een kopje koffie en een onverwachte ontmoeting.

Vakantie…., leeg worden…., leeg maken. Het kan een heel goede tijd zijn om dan terug te komen en dingen anders te doen.

Vraag is: wat, wie vind jij, vindt u, vind ik echt belangrijk? Is je leven daar ook mee gevuld? Zou het niet goed zijn als je dingen anders doet?

Bezinning heavy. Elia ligt niet aan het strand, maar in de woestijn. Hij is uitgeput. Wanhopig. Je zou het burn-out kunnen noemen. Hij kán niet meer. Hij is zelfs zo wanhopig, dat hij niet alleen niet meer kán, maar ook niet meer wil. Diep wanhopig. Hij is uit de bewoonde wereld weg en in de woestijn terechtgekomen. Aan de rand van het bewoonbare leven.

Ik trek het wat breder. Als dominee praat ik vaak met mensen die aan de rand van het leven terechtkomen. Soms kom ik mensen tegen die heel ernstig ziek zijn. Hun leven niet meer zeker. Dat is niemand van ons trouwens, maar daar sta je normaal niet bij stil. Als je zelf zo ziek wordt, dat je je leven niet meer zeker bent op dat moment, dan zie je ook dat mensen aan het bezinnen slaan. Stel je voor dat ik weer beter word…., ik ga nu pas merken wat ik echt belangrijk vind. Ik ontdek wat zand is, wat een kraaltje, maar helemaal wat en wie een pingpongbal is in mijn leven én wat en wie de tennisballen zijn. Stel je voor dat ik NIET weer beter word…., wat is dan van waarde in mijn leven?

Of het gaat om mensen van wie de relatie kapot is gegaan. Omdat ze zelf weggingen, geen andere weg zagen dan dat te doen. Of omdat die ander wegging en je enorm op jezelf wordt teruggeworpen. Of…, omdat je je werk verliest. Of…., omdat je zwaar overspannen raakt. Of…, omdat je geliefde sterft….. Bedenk het. Grenssituaties in het leven.

Daar is Elia dus in beland. Hoe dat komt? Hij gaat in zijn leven voor El-Jah. Zijn naam vertelt het verhaal al. Dat is het belangrijkste in zijn leven. God is Jahwè, Adonai. Niet “El-Baäl”. Zo heet hij niet. Baäl wordt bijna altijd afgebeeld als een jonge stier, soms van goud. Zo’n jonge stier staat in het oude testament voor alles wat sterk is, wie sterk is en succesvol. En vruchtbaar, het is uiteraard ook een teken van potentie. De wetten van Baäl zijn hard: de sterken aan de macht, de zwakken krijgen geen kans én geen hulp als ze hulp nodig hebben. Je kunt dat haast één op één vertalen naar hoe een samenleving in elkaar zit. Als er bezuinigd moet worden…, doe je dat op defensie? Doe je dat op zorg? Als er vluchtelingen komen…., zeg je dan “nee, we zijn hier vol en jullie kosten geld” of zeg je, samen met andere landen “hoe kunnen we jullie zo goed mogelijk met elkaar helpen?” Dat soort vragen. De wetten van de God van Israël hebben allereerst oog voor de mensen in de knel. Die strijd duurt zó lang en Elia is nu opgebrand. Het lijkt vechten tegen de bierkaai, tegen de koning en de overheid. Ik kan niet meer, God, ik wil niet meer.., God.

Het eerste wat er dan gebeurt is dat er tot 2x toe een engel komt die hem te eten geeft. Laten we nu even niet focussen op hoe dat precies kan en wat je je nu precies bij een engel moet voorstellen, laten we vooral kijken naar wat de betekenis is. Herhaaldelijk maak ik het mee hoe als er iemand is overleden buren eten komen brengen bij de familie in de rouw. Je hoofd staat dan niet naar eten koken en je buik wil vaak helemaal geen eten hebben. En toch, hoe belangrijk is het juist dán in die dagen om wél te eten. Doe je het niet, dan voel je je nog slapper en dan ben je al helemaal een prooi voor verdriet. Herhaaldelijk maak ik het mee, hoe mensen die in een crisis zitten, overspannen, depressief, weg dreigen te zakken, minder gaan eten, op de bank terechtkomen. Hoe goed is het dan als je een vriend, familielid, buren hebt, die bij je langs komen en zeggen: kom, ik heb wat te eten voor je. Kom, we gaan een eind wandelen. Wie echt in het donker terechtkomt, heeft vaak geen zin meer in dat soort dingen, eten, beweging, samen er toch even uit. En tegelijkertijd zijn ze op een bepaalde manier van levensbelang. Een ander mens die er dán voor jou is. Voor je lichamelijk welzijn, je gezondheid, je lijf.

En dan trekt Elia verder naar een heilige plek. Naar waar ooit Mozes met het volk Israël was in de woestijn en daar de God van Israël ontmoette. De God voor wiens waarden Elia zich zo machtig aan het inzetten is. De berg Horeb dus.

Ieder van ons moet voor zichzelf maar uitmaken hoe groot en hoe waardevol je God vindt in je leven. Is Hij een zandkorrel in je leven? Een pingpongbal? Een kraal? Of, wie weet wisselt dat soms ook wel in je leven. Tegelijk, ik denk dat zowel bij bezinning Light als bij bezinning Heavy God haast automatisch in beeld komt. Dat hoop ik ergens ook, voor ons allemaal. Waarom? Misschien wel bij bezinning Light, omdat God de Schepper is van je leven, van ons allemaal. En Hij bedoelingen heeft met ons leven. Veel mensen lopen in de vakantie toch een kathedraal binnen. Waarom doe je dat? Is dat niet om ergens toch je oriëntatie bij God te zoeken? En als je bij een meer zit te mijmeren over hoe je je leven invult, wat je wel belangrijk vindt, wat niet…., is dat dan niet ten diepste gewoon een vraag waar je levensbestemming een rol speelt? Wat is nu de bedoeling van mijn leven? Hoe kan ik nu leven, dat ik mezelf en de ander liefheb, want dat is toch de bedoeling? Dat ik niet teveel bezig ben met zanddingen, maar vooral met  pingpongballen.

Bij bezinning Heavy komt de vraag naar God bijna altijd….. Maar dan stormachtiger, omdat je leven dan zo onder spanning staat. Spanning van verdriet, gemis, radeloosheid, bezorgdheid om je leven vanwege een ziekte of om dat van een ander van wie je veel houdt. Met slecht slapen en piekeren in de nacht. Met huilbuien soms, woede, wanhoop. Daar is het meer worstelen met het leven, met de zorgen en dan soms ook met God.

Kom naar buiten zegt God…. Blijf er niet zelf mee rondlopen, durf te vertellen wat er allemaal is. Veel van wat er op die berg gebeurt, het bliksemen, het stormen , het beven kun je zien als hoe het beeft, bliksemt en stormt in Elia zélf. En dan is er op een bepaald moment een punt van stilte en van gesprek met God. Ik kan het eigenlijk niet beter zeggen dan het verhaal zélf. Laat ik proberen te zeggen wat het effect is. Het gebeurt me opnieuw geregeld als dominee dat ik met mensen mag praten die in zo’n heavy bezinning zitten. Ze maken me soms deelgenoot van wat er in hen omgaat, omwoelt. En geregeld zie ik dan hoe er in hen een vreemde vorm van rust ontstaat. Zo stil als het kan zijn in het oog van de orkaan. Vrede, met dat je levenseinde nadert. Vreemd vertrouwen terwijl je heel ziek bent, dat het op de één of andere manier goed is. Groeiende rust en vertrouwen, dat je denkt dat je tóch door de crisis kunt komen. Het idee, dat je kracht krijgt om verder te leven ondanks het gemis, dat je leven ontwricht.

Je hebt mensen nodig…, die je komen opzoeken en te eten geven. En je hebt iets als dit nodig, een ontmoeting met God, de Eeuwige, de Schepper, de bron van het leven, de bron van nieuwe inspiratie en moed.

En dan gaat Elia anders weg dan dat hij kwam. Hij ziet vooral dat er meer mensen zijn die om hem heen voor de waarden en woorden van de God van Israël gaan. Er zijn nog 7.000 mensen die hun knieën niet voor Baäl hebben gebogen. Dat klinkt als heel weinig, maar 7 is in de bijbel het getal van de volheid en 1000 is de grootste teleenheid. Het woord miljoen kent de bijbel niet. Dus 7, getal van de volheid en 1000, grootste teleenheid….. Een opvolger, de profeet Elisa, een  andere koning die een einde zal maken aan de regering van koning Achab met zijn Baälsbeleid…. Er is rust in zijn hoofd, vertrouwen in zijn hart. Of…, er is God in zijn hoofd, God in zijn hart…. En hij kijkt weer heel anders tegen het leven, tegen de dingen aan. Nieuwe moed, nieuwe hoop. Minder alleen. Hij durft weer te leven, Jahwe, de Heer als bron. Kijkt anders tegen het leven en de toekomst aan. Minder somber, meer medestanders.

Nu is het thema van deze dienst “storm na de stilte”. Wat bedoelen we daar nu mee en wat is de link met wat ik tot nu toe heb gezegd?

Laat me drie lijnen proberen te trekken. Eerste lijn is dit: wat is het mooi dat deze plek hier weer is, een sporthal! Een dat er hier dit soort verhalen klinken in de bijbel. Zo herkenbaar, zo uit het leven. En dat we in die verhalen God leren ontmoeten en naar ik hoop ook met onze levens weten te verbinden. Zo kan God een rol spelen in ons bestaan, in jouw leven. Misschien wel de ene keer een grotere rol dan de andere. Maar, wat mij betreft – en dat zeg ik werkelijk niet alleen omdat het m’n werk is, maar omdat ik er als mens niet zonder kan – wél een doorgaande rol. De bron van ons leven.

Tweede lijn: Elia kan verder omdat er in hem zelf weer rust is. Vanuit die rust kan hij ook zien dat hij niet alleen is. Wij zijn hier samen, mensen uit wijk Baalder, sommigen een beetje buiten onze wijk. Samen in déze wijk mens zijn, vanuit deze bron. Maar gewoon mens zijn met andere mensen in de wijk, want dat is de bedoeling van onze Schepper. Het verheugt me iedere keer weer als ik zie hoeveel lijntjes er lopen tussen mensen. Hoe mensen elkaar blij maken, vriendschappen sluiten. Maar ook hoe mensen naar elkaar omzien. Noaberschap, buren. Juist misschien wel extra naar mensen in de knel. Financieel, door de crisis, door werkeloosheid, omdat er maatregelen door de overheid worden genomen die wat meer lijken op de regering van Baäl dan die van God. Hoe er ook wordt geprobeerd om mensen van wie je wel voelt dat ze heel geïsoleerd leven en van wie je ziet dat ze niet gelukkig zijn een hart onder de riem te steken. Of, hoe je er voor elkaar kunt zijn als je weet dat die ander inderdaad in iets van een crisis zit, door een dal gaat. We hebben elkaar nodig!

Derde lijn: storm na de stilte. Jullie hebben de nieuwsbrief gezien…..  Het is altijd qua activiteiten wat rustig in de kerk in de zomerperiode. Wie bint in de tune…. Soms letterlijk, want bijvoorbeeld het noaberschap heeft heel wat gedaan in allerlei tuinen. Maar vooral figuurlijk: even wat kalmer aan. Nu starten er weer veel dingen, activiteiten, kringen. Al die activiteiten zijn geen doel in zichzelf. Zo van “kom”laten we weer actief worden”. Al die activiteiten hebben vooral als doel: “hoe kunnen we hier zo goed mogelijk samen mens zijn en ons blijven openen voor de bron van ons leven. Voor God dus. Ik hoop dat we zo samen een heel inspirerend seizoen hebben. Amen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.