Gods almacht nabijheid

Gods almacht nabijheid

Lieve mensen van onze Heer Jezus Christus,
Vandaag gaat het over een spannend punt, over Gods almacht. En het gaat óók over Gods nabijheid. Laten we beginnen met het eerste woord, de almacht. Dat is een woord, dat een zware lading heeft door de eeuwen heen en tot op vandaag. Waarom? Omdat het direct zorgt voor zware vragen, waar we als mensen enorm mee kunnen worstelen. Als God almachtig is…., waarom zijn er dan oorlogen? Als God almachtig is…., waarom word ik of één van mijn geliefden dan ziek? Als God almachtig is…., waarom is er dan al die ellende en waarom doet Hij er niets aan? Er wordt ook gezegd dat Hij liefdevol is….. Maar hoe kun je nu liefdevol én almachtig zijn als je die ellende toelaat…..
Het zijn vragen waar je ook je geloof door kunt verliezen. Ik ken mensen die zijn afgeknapt op het geloof juist omdat er dingen gebeurden in hun leven, die ze niet konden rijmen met God. Ik ken overigens ook mensen die in die hele worsteling uiteindelijk dichter bij God zijn gekomen. We voelen dus…, het gaat ergens over.
Nu ga ik direct zeggen, dat ik vandaag jullie niet HET antwoord ga geven. Al eeuwenlang worstelen mensen met deze vragen, dus het zou heel eigenwijs zijn om te denken dat wij vandaag, dat ik vandaag, even HET antwoord zou gaan geven. Ik kan wél met jullie proberen te kijken naar wat lijnen in de bijbel die ons kunnen helpen om misschien wat handvatten te krijgen.
Ik begin met een zinnetje uit de apostolische geloofsbelijdenis. Dat is een geloofsbelijdenis die door alle kerken over de hele wereld als een soort uittreksel wordt gezien van: dít geloven we. Ik vind het door de bank genomen een prachtig uittreksel. Maar…..
Het eerste zinnetje is dit “Ik geloof in God de Vader, de almachtige….” Het gekke is dat dit het enige bijvoeglijke naamwoord is, dat van God klinkt. Je zou ook kunnen denken aan “God de Vader, de liefdevolle, de genadige, de trouwe…..” Maar dat staat er dus niet. En dat is heel jammer. Waarom? Omdat als je dus nú voor het eerst met het christelijk geloof in aanraking komt, het eerste woord waarmee je kennis maakt “almachtig” is. En dat je ook denkt dat dit HET grote woord is waarin duidelijk wordt wie God is. En de vraag is of dát nou de beste kennismaking is met de God uit de bijbel…..
Als ik de bijbel lees…., dan zou ik zeggen van niet. Misschien goed om het te laten zien. In de NBV komt het woord almachtige als vertaling van het Griekse PANTOKRATOR 10x keer voor. En dan 9x in het laatste bijbelboek, Openbaring. In de vroegere vertaling 47x en dat heeft te maken met een woord in het oude testament, El Shaddaj. De bijbelgeleerden zijn het er niet over eens hoe je dat nu precies moet vertalen. El=God, maar dat Shaddaj dan? Het heeft iets met macht te maken, met ontzag afdwingen. In de Nieuwe vertaling wordt het dan ook vertaald met “de Ontzagwekkende”.
Eigenlijk dus heel weinig. En dan is het wel vreemd dat zo’n woord in het uittreksel komt als hét woord voor wie God is. Het woord almacht heeft voor veel mensen het beeld van een God die ergens boven achter een tafel zit met grote knoppen en die daaraan draait. Zoals Hij de knoppen draait, zo gebeurt het hier beneden. Een beetje zoals je aan het gamen bent: je hebt een controller, je drukt op de knopjes en je poppetje doet precies wat jij wilt. En dan krijg je natuurlijk direct de vragen: als God aan de knoppen zit, als Hij de controller over de wereld is…, waarom doet Hij dan niet…. Hoe kan Hij dan liefdevol zijn?
Als je de bijbel zélf leest, dan kom je al direct een heel ander beeld tegen. God die hemel en aarde maakt, de schepping en in die schepping een bijzonder schepsel. De mens…., u, jou en mij. En die mens geeft Hij heel veel verantwoordelijkheid. Hij gaat een relatie met ons aan. Een verbond, zo noemt de bijbel het, maar dat is natuurlijk een relatie. We mogen voor de aarde zorgen, we mogen voor onszelf zorgen, me mogen voor elkaar zorgen. En we mogen met God die om ons geeft optrekken. In feite: het gaat gewoon om de twee hoofdgeboden:
Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand. 38 Dat is het grootste en eerste gebod. 39 Het tweede is daaraan gelijk: heb uw naaste lief als uzelf. 4
Kernwoord daarin is vooral “liefde”. Voor God, van God, van jezelf en van je naaste. Bij liefde hoort ook: vrijheid. Je kunt, als je van iemand écht houdt, die ander niet dwingen om precies dat te doen wat jij wilt. Als je iemand gaat dwingen, dan heb je de controller in de hand, dan is die ander een poppetje op het scherm dat doet wat jij beveelt, hoe jij het stuurt. Maar als je iemand liefhebt, respecteer je dat die ander een eigen persoon is met een eigen wil….. Geef je dus controle uit handen. En precies dat zie je al gebeuren op bijna de eerste bladzijde van de bijbel: mensen hebben een zodanige eigen wil, dat ze ook dát kunnen kiezen wat God niet bedoelt….. Ze eten wél van die vrucht van goed en kwaad. En lees je door…., dan zie je de hele tijd het beeld van het volk Israël, dat de lieveling is – daar is het woord – van hun God. En tegelijkertijd dat zich heel geregeld weinig tot niks aantrekt van wat God wil.
Almachtig? Eerder een God die de macht uit handen geeft die het zware experiment aangaat met het schepsel mens en om die in liefde veel verantwoordelijkheid te geven. En heel vaak zijn er dan profeten, mensen namens God, en wat doen die? Die komen met wóórden naar mensen toe, wóórden namens God. Om ze aan te spreken, om te proberen zóveel invloed te krijgen op de mensen, dat ze weer van harte terug gaan naar God. Van harte dus…., omdat de liefde voor God weer zó groeit, dat ze zelf weer anders gaan willen!
Het is eigenlijk een heel kwetsbare manier waarop God met ons optrekt. Als mens kun je er faliekant tegenin gaan. Misschien maar even het meest sterke voorbeeld, want we vieren over een paar weken zijn geboorte: Jezus. Wat doet Jezus vóór alles vertelt bijvoorbeeld Mattheüs in hoofdstuk 4 Hij trok rond in heel Galilea; hij gaf er onderricht in de synagogen, verkondigde het goede nieuws van het koninkrijk en genas iedere ziekte en elke kwaal onder het volk. En direct daarna volgt dan de bergrede over hoe Jezus namens God het leven ziet. Allemaal woorden….. en met die woorden zoekt Hij invloed. Maar het blijft kwetsbaar…. Er zijn mensen genoeg, ook in de tijd van Jezus, die zich weinig van Hem aantrekken. Zo kwetsbaar dat je Gods Zoon zélfs kunt doden. Het beeld van Jezus die naakt aan een kruis hangt is eerder een teken van machteloosheid dan van macht. Of…, je kunt óók zeggen: het is een teken dat mensen een ongelooflijke hekel aan God en aan Jezus kunnen hebben en Hem haten in plaats van liefhebben.
En de wég van God blijft de weg van de liefde, van de relatie, niet die van de “controller”. Met zijn woorden wil Jezus de liefde in ons wakker maken. Met wóórden dus. Als je het stukje leest dat Marjan met ons heeft gelezen, daar komt dat feilloos in naar voren.
Hij tuchtigt de aarde met de gesel van zijn mond,
met de adem van zijn lippen doodt hij de schuldigen.
5 Hij draagt gerechtigheid als een gordel om zijn lendenen
en trouw als een gordel om zijn heupen.
6 Dan zal een wolf zich neerleggen naast een lam,
een panter vlijt zich bij een bokje neer;
kalf en leeuw zullen samen weiden
en een kleine jongen zal ze hoeden.
7 Een koe en een beer grazen samen,
hun jongen liggen bijeen;
een leeuw en een rund eten beide stro.
8 Bij het hol van een adder speelt een zuigeling,
een kind graait met zijn hand naar het nest van een slang.
9 Niemand doet kwaad, niemand sticht onheil
op heel mijn heilige berg.
Want kennis van de HEER vervult de aarde,
zoals het water de bodem van de zee bedekt.

Het komt hierop neer, dat de woorden zó bij ons binnenkomen, dat we van binnenuit vrede met Hem en met onszelf en elkaar gaan wíllen. Niet omdat er boven aan een knop wordt gedraaid, maar omdat woorden en liefde zó bij ons binnenkomen, dat we zelf veranderen. Het filmpje van Hannes en Hessel….. Kan dat, kat en hond samen? Het spreekwoord luidt van niet….

Anders: kunnen mensen zó veranderen, kan Gods liefde zó in ons wonen, dat blanken en zwarten in vrede wonen? Dat Geert Wilders met de imam in vrede een kop thee kan drinken? Dat waar wij als Nederlanders steeds meer ruzie krijgen o.a. over de politiek, en elkaar uitschelden via internet, dat wij vredelievende taal kunnen spreken? Kan Gods liefde zó in ons wonen, dat het conflict tussen jou en je buren wordt opgelost en dat jij daarin een actieve rol speelt? Kan Gods liefde zó in ons wonen, dat we bereid zijn om van ons geld te delen met mensen ver weg? Kan Gods liefde zó in ons wonen, dat we voor alles het góede gaan willen. Dat niemand kwaad doet en ook niet meer wíl doen. Niet omdat er boven iemand aan de knoppen zit te draaien…., maar omdat de relatie zó is, dat we dat van binnenuit gaan willen?

Of anders: wij kunnen aan God vragen: God waarom die oorlogen, waarom die ruzie….. Maar dat is eigenlijk tegen God aankijken als degene die aan de knoppen zit….. Tegenvraag van God is: mensen lief…., Ik neem jullie serieus. In jullie vrijheid, ik als jullie Schepper. Hoe serieus nemen jullie mijn woorden? Mag mijn liefde bij jullie wonen? Mag ik zó nabij zijn, Gods nabijheid dus?

Dát is de hoofdlijn in de bijbel. Ik moet daar toch een paar dingen bij zeggen. Het eerste is dit: mensen kunnen tegen God ingaan. Zó kwetsbaar maakt God zich. Omgekeerd, Hij heeft – Goddank – een enorme vindingrijkheid en zijn liefde is onuitputtelijk. Wie had nou gedacht, dat als mensen God doden, Jezus doden aan een kruis, dat Hij dóór die dood heen opnieuw bij ons zou komen. En dan met woorden als “vrede voor jullie”. En opnieuw stuurt Hij dan zijn leerlingen de wereld in om te gaan vertellen óver de liefde van God….. Daarom zijn we hier, vanwege die vindingrijkheid. En wie had gedacht dat Hij geboren zou worden, naar deze wereld zou komen en dat als eersten herders, mensen van de Larcom vertaal ik nu maar even, dat nieuws zouden horen. Wie had gedacht dat een vastgelopen en geïsoleerd man als Zacheüs met liefde uit de boom gepraat zou kunnen worden? De liefde is zó vindingrijk, Gods liefde én zijn wil om onze vrijheid serieus te nemen zo groot, dat Hij telkens weer een nieuw begin weet te maken.

Ik kom bij het woord almachtige terug. Het komt in de bijbel voor. Tien keer en 9 x daarvan in het boek openbaring. Dat is geschreven in de tijd dat de volgelingen van Jezus enorm worden vervolgd om hun geloof in déze God. Sterker nog, de Romeinse keizers in hun dagen zetten de aanval vól in. Het geloof van de volgelingen van Jezus is dan dít: zij geloven dat de echte machthebber van deze wereld niet zit in een Romeinse keizer die alleen maar macht om de macht wil. Zij geloven dat de weg van God, van Jezus zó sterk is, dat de vindingrijkheid van de liefde, van de trouw het op den duur gewoon gaan winnen. En dat er een tijd komt waarin de toekomst, de wens van God definitief zal aanbreken….. Dáár wordt dan het woord “Almachtig” voor gebruikt. Als ik de geloofsbelijdenis zou mogen herschrijven, dan zou ik aan het einde schrijven: ik geloof dat Gods liefde uiteindelijk onze liefde weet te winnen en deze wereld met zijn liefde zal herstellen. Zó is Hij uiteindelijk sterker dan onze weerstand en zó is Hij dan almachtig. In zijn liefde.

Ik rond nu eerst af. Ik realiseer me dat ik nu vragen laat liggen. Misschien wel het meeste de vraag naar “wat kan God aan ziekte doen?” Want op een zeker moment hebben we toch tijdens deze overdenking déze zin voorbij zien komen: Hij trok rond in heel Galilea; hij gaf er onderricht in de synagogen, verkondigde het goede nieuws van het koninkrijk en genas iedere ziekte en elke kwaal onder het volk.
Maar het staat er toch ook maar wél: die ziekten geneest….. We hebben een aantal thema’s ingevuld voor onze baalderdiensten…, maar er zijn er ook nog die ingevuld moeten worden. We moeten het daar gewoon maar een keer over hebben.

Maar bewust gaat de focus nú vól op dat God, dat Jezus vooral een relatie met ons wil aangaan en met woorden en liefde ons wil inspireren. Dat ís ook de hoofdlijn en het is ook goed om dát te benadrukken nu het zo gaat over Almacht. God is niet degene die aan de knoppen boven zit en alles regisseert. Hij is de God die ons en onze vrijheid héél serieus neemt en op basis van liefde met ons optrekt. En zijn liefde…, die ongelooflijk vindingrijk en trouw, vindingrijker dan onze weerstand naar Hem toe. Hoe bedenk je het om in een voerbak geboren te willen worden om ons zó met je liefde nabij te zijn? Het verhaal is zó sterk, en die liefde bovendien, dat we het feit en het feest nog altijd vieren en er ons aan warmen! Amen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.