Lieve mensen van onze Heer Jezus Christus,
Vandaag hebben we Noud gedoopt. Ik denk dat de meesten van ons ook ooit zijn gedoopt. Sommigen hebben dat bewust gedaan, omdat je al volwassen was en er zelf voor koos. Over een paar weken gaan we dat hier meemaken als Ellen Kapteijn gedoopt wordt. Sommigen zijn twee keer gedoopt, als kind en later nog een keer. Als heel bewuste keuze.
En velen van ons zijn net als Noud als klein kind gedoopt. Ik hoor daar ook bij.
Misschien is onze groep, die van als kind gedoopten wel de meest interessante. Er is ooit iets met je gebeurd aan het begin van je leven. Als een vanzelfsprekendheid, want dat was lange tijd zo. Het is heel lang gewoon geweest om naar de kerk te gaan. En daar hoorde een heel programma bij: als kind word je gedoopt, daarna als je wat ouder bent ga je mee naar de kerk, kindernevendienst, catechisatie en voor velen belijdenis. Maar die vanzelfsprekendheid is eigenlijk bijna helemaal weg. En dan is het dus zinvol om te vragen: wat is daar nou van over? Voor jezelf vooral?
Het klinkt een beetje als een huwelijk. Zoiets had belijdenis natuurlijk ook. Je zei “ja” tegen God, zoals je “ja” tegen je partner zei. Voor altijd? Nou ja…, dat was de bedoeling. In een relatie tussen twee geliefden kan het ook te gezapig worden. Sleur. Je kunt langs elkaar heen gaan leven en op een dag tot de ontdekking komen “hebben we nog wat met elkaar? En wat dan?”. Ga je dan met elkaar in gesprek? Kan het vuur dat bijna onder de as is gedoofd nog weer aangewakkerd? Nieuw leven? Of is het einde verhaal? Heb je elkaar niks meer te zeggen, ga je naar de mediator en is je huwelijk voorbij?
Diezelfde vraag kun je stellen naar geloven én het idee hebben dat wat we hier met elkaar doen en vieren je iets te zeggen heeft en dat je zelf ook wat te brengen hebt, dat je van toegevoegde waarde bent. We gaan beginnen, is de vrolijke titel van deze dienst. En ik bedoel het ook vrolijk, want ik heb de grote en vrolijke overtuiging dat we hier met heel waardevolle en vreugdevolle dingen bezig zijn. Tegelijk wordt het ook spannend, nu en in de komende jaren. Ik heb dat uitgelegd op de nieuwsbrief. Het komt hierop neer: het aantal mensen dat gelooft neemt af, mensen (wij protestantse) vinden het vaak moeilijk om te vertellen wat ons bezielt in het geloof en het aantal voorgangers neemt rap af. We vergrijzen, ik ook. Dat maakt dat we misschien extra op zoek moeten. Wat is hier nou zo kostbaar? Hier, wat we vieren met elkaar in Baalder en wij niet alleen, de Nederlands Gereformeerden (want zo heten onze vrijgemaakte broers en zussen nu) met ons en veel meer mensen? Een soort appèl op ons allemaal. Wat is er met je gebeurd, toen je ooit werd gedoopt, klein of groot? Is er reden om door te gaan met geloven, met God? Of is het “uit” tussen jou en God? Althans van jouw kant, want God maakt het nooit uit….. En als de volgende kerkbalans komt – wil je geld betalen – , dan stuur je een mailtje van “schrijf me maar uit….”Ik wil met jullie op zoek en ik begin bij het begin. Bij de doop.
Er is veel discussie tot en met vandaag of de bijbel, of God, wil dat we mensen volwassen dopen of juist als kind. Beide kunnen in mijn ogen, maar ik ben altijd heel blij dat ik als kind ben gedoopt. En ik vind het ook mooi dat Klaas Henk en Marjan zo bewust bezig zijn geweest met de vraag: wel dopen, niet dopen? Want de tijd van dat iedereen zijn of haar kind laat dopen is voorbij. En er zit best een lange tijd tussen de geboorte van Noud en Luuk. Gaan we weer dopen, waarom wel? Waarom niet? Het is een keuze. Maar wat geef je dan je kind? Wat hebt u, jij, gekregen? Wat krijgt Noud mee?
Heel kort: de doop is een cadeau van God waarin Hij zijn diepe, diepe liefde voor jou, aan jou geeft. En de belofte dat hoe je leven ook verloopt, Hij je nooit zal laten vallen. Dat klinkt al mooi en tegelijk een beetje oppervlakkig. Ik zal het proberen te verdiepen. Het eerste dat Jezus doet als Hij in het openbaar gaat optreden is dat Hij zich laat dopen door Johannes. Een soort statement, een eerste presentatie! Dit bén Ik en hier gaat het Mij om!
Hij voegt zich bij mensen die groot zijn geworden en die wat met zichzelf omhoog zitten. Bij wie het wringt. Die ergens voelen aan den lijve dat je niet zonder je handen vuil te maken in dit leven kunt doorkomen. Die zich daar rot onder voelen. Je hebt je eigen geweten. Daar heb je mee te dealen. Dat je soms of vaker dingen doet, denkt of zegt: ik vind dat het niet klopt. En anders heb je de publieke opinie. Mensen om je heen die hun oordeel over je klaar hebben. Over jou als persoon, over je beroep.
Dat is wel bijzonder. De soldaat en de tollenaar. Beide in dienst van de keizer. Beide verdacht bij de mensen. Veel wantrouwen naar beide beroepen, ze krijgen beide veel over zich heen en misschien werd er wel gekeken: jullie hier? Zeg maar: de politicus, die erbij staat. En misschien ook wel de boer, maar dan op een andere manier. Beide krijgen machtig veel over zich heen. Maar ze zíjn er. Bij Johannes.
Johannes de Doper is voor de mensen iemand die autoriteit uitstraalt. Niet zoals de officiële kerk, de tempelmensen, dat doen. Die hebben vaak hun eigen regels gemaakt en lang niet iedereen voelt zich daarbij thuis. Het zijn strenge regels, waarbij mensen veel veroordeling voelen. Misschien wel als bij de publieke opinie, op facebook, hard. Meedogenloos. En hoewel Johannes zijn boodschap niet verkoopt met een strikje erom, voelen de mensen wél Gods barmhartigheid er doorheen. Er gebeurt iets bijzonders: je kunt gedoopt worden. Een wasbeurt krijgen, een nieuw begin. Het is wel opvallend. Er zijn veel reinigingsrituelen in het Joodse geloof, maar dit is echt nieuw. Ja, weet je wíe er gedoopt wordt? Niet-Joden, als die bij de God van Israël gaan horen, maar Joden? Die horen er toch gewoon bij?
Het herinnert aan hoe de Joden ooit na een woestijntocht uit Egypte bij de Jordaan komen en dan de Jordaan overgaan. Het nieuwe, het beloofde land in. Door de Jordaan. Johannes zegt: ieder die eerlijk durft te worden over zichzelf, die is welkom bij God. Die is welkom met dat wat je goed doet in je leven, met dat wat je bij de handen afbreekt. Bij waar je liefdeloos bent naar jezelf, naar een ander. Ook met de zere plekken in je leven omdat anderen je met harde woorden en oordelen kwetsen tot in het diepst van je ziel. Welkom. Je wordt hier gehoord, geliefd en die liefde kan van alles met je gaan doen. Je kunt veranderen. Je kunt minder gekwetst raken. Je kunt je gedrag gaan veranderen, zoals de soldaten, de tollenaars.
Ik ben altijd ontzettend blij, dat ik als kind gedoopt ben. Naarmate ik ouder word ga ik steeds meer de illusie opgeven, dat ik ooit zonder fouten raak. Dat kan twee dingen met je doen, met mij, met jou. Steeds gefrustreerder en nog harder proberen. Of ergens dieper weten dat God al aan het begin van mijn leven mij door en door kent en beter weet dan ikzelf hoe ik in elkaar steek. En me al vanaf het begin die doop meegeeft van: Willem – het is mijn doopnaam – jongen, ik hou zielsveel van je. Je gaat jezelf leren kennen tijdens je leven. Je zult soms verbaasd zijn over jezelf, dat je dingen doet en kunt waarvan je niet dacht, dat je het ooit zou kunnen. Positief verbaasd. Maar je zult jezelf ook regelmatig tegenkomen en dat zul je lang niet altijd leuk vinden. Toch weer te bang, toch weer een leugentje. Toch weer een ander naar de mond praten. Nou ja, bedenk uw, bedenk jouw dingen zelf. Dan bedenk ik verder de mijne. En het feit dat er dan al aan het begin van mijn/ons leven is gezegd dat God van ons houdt, nog voordat ik iets goeds of fout heb gedaan, dat geeft ergens een vloer van vertrouwen, van basisvertrouwen. Gods liefde is een fundament onder het leven. Waardoor ik eerlijk durf te zijn naar God, blij te zijn met waar ik sterk in ben en mijn zwakheden onder ogen durf te zien. Er soms zelfs wat overheen groei. Of in elk geval nog anders: milder word over mijn eigen zwakheden en naar die van anderen.
Kijk, dat geven we Noud mee. Dat cadeau is eigenlijk alleen in dit goede boek en rond dit doopvont te vinden. Prima, alle coaches die je helpen jezelf te ontwikkelen en te leren kennen. Vooral doen. Maar ten diepste krijg je hier een vloer onder je leven, dat alleen maar vooral een cadeau is.
En daarom vind ik, hoop ik, dat deze plek, wat we hier doen een veilige plek is, waar je welkom bent, waar je graag komt. Waar we proberen onszelf door God te laten liefhebben, accepteren, aanvaarden, vergeven. Waar we daarbij proberen naast elkaar te staan, om elkaar te geven, elkaar proberen te aanvaarden, begrijpen, steunen. Elkaar en de mensen hier in de wijk Baalder, want mens zijn, dat zijn we allemaal samen! Dat maakt dat de doop van Noud, aan het begin van zijn leven ons herinnert aan waarom we hier bij elkaar zijn, met elkaar zijn. Fijn dat je er bent. Wie weet ben je wel heel blij met je eigen doop! Vind je het super dat we weer beginnen. Wie weet is het ook wel weggezakt, aan het wegzakken. Dan ook super dat je er bent. En als je denkt: misschien toch tijd om weer eens wat op te poetsen met m’n geloof….., geef het gerust aan! Amen.