‘Geef mij nu je angst’
Lieve mensen van onze Heer Jezus Christus, hier en thuis,
Met elkaar als baalderdienstcommissie hebben we deze dienst voorbereid en het thema bedacht “Geef Mij nu je angst”. Want, zo ontdekten we al pratend, we hebben het idee dat er heel veel angst is op dit moment in de samenleving. Bij mensen, bij onszelf. Onlangs sprak ik met een praktijkondersteuner van de huisarts en die vertelde ook dat ze meer dan anders mensen op het spreekuur heeft die angstig en somber zijn en dat het grote nieuws daarin een rol speelt.
Zomaar wat van dat grote nieuws: zal de oorlog hier komen door Poetin? Een atoombom? Zal er toekomst zijn voor de kinderen met het klimaat? Zal er toekomst zijn voor de kinderen, zal er een woning zijn voor ze? Je bent 20…, wat kun je verwachten? Zal er toekomst zijn voor de boeren? Maar ook: hoe zit het met de biodiversiteit? Hoeveel vluchtelingen komen hier wel niet naar toe en zullen ze de zaak hier gaan domineren, ons land, onze vrijheid? En…, het lijkt er wel op dat we sinds corona allemaal van die korte lontjes hebben. Mensen worden zo snel boos, misschien wel omdat ze bang zijn. Maar ze worden ook zo boos op elkaar, op internet, maar ook daarbuiten. Hoe houden we vrede, straks hebben we hier nog een halve burgeroorlog? Over Joden en Palestijnen, over.., nou ja waar niet over.
Toen we op een kring hierover spraken, gaven mensen aan dat ze ook gewoon minder nieuws kijken. Stukje zelfbescherming en ik denk dat het wijs is.
Het grote nieuws heeft invloed op ons. Maar we hebben allemaal ook onze eigen levens. In sommige bloeit het, is het lente, is er veel vreugde. Als dat er is, vier het! Maar dat geldt niet voor ons allemaal. Er zijn zorgen over gezondheid, verdriet over iemand die er niet meer is, dingen uit je leven waar je mee worstelt, waar je pijn aan beleeft. Ieder van ons zit hier met zijn of haar eigen levensverhaal. En in dat alles, in dát alles vieren we hier het Paasverhaal.
Ik heb geprobeerd, toen ik het verhaal aan de kinderen vertelde, jullie te laten voelen, hoe alles wat er gebeurt rond de Paasdagen in Jeruzalem ook bomvol spanning en verdriet zit. Pilatus gespannen, Joodse leiders gespannen, volgelingen van Jezus gespannen en hondsverdrietig en totaal wanhopig. Zo gespannen dat bijvoorbeeld Johannes in zijn boek vertelt dat de leerlingen in Jeruzalem hun deuren heel erg op slot draaien. Uit angst dat de Joodse leiders hen ook met geweld uit huis halen. Maar ook dat de Joodse leiders zélf bang zijn, dat het verhaal van Jezus doorgaat en Pilatus iets heeft van: hoe sus ik dit, want als het mij uit de hand loopt, dan krijg ik misschien wel van de keizer op de kop? Dat is géén rare gedachte van hem, want in het jaar 36 – dus een paar jaar na dit gebeuren met Jezus – loopt hem een ander conflict uit de klauwen en het gevolg is dat hij dan verbannen wordt naar een eiland. Einde Pilatus.
Het doet in de verte wat denken aan het gebeuren in Rusland, rond Navalny. Navalny die uit diepe overtuiging én uit diep geloof in Jezus naar Rustland gaat om daar eerlijke en vrije politiek en vrede te brengen. Die door allerlei oneerlijke processen gevangen wordt genomen en sterft. Poetin die het eerst niet over hem durft te hebben, het gesjoemel met zijn lichaam, politieke volgelingen van Navalny die zich niet durven uit te spreken. Angst, angst, angst. Angst verlamt, angst maakt somber, angst perst alle levenslust uit je. Angst maakt verdrietig.
En in dát geheel vertelt Mattheüs dat Jezus door God is opgewekt uit de dood. Pats! Onvoorstelbaar verhaal. Maar het is zó onvoorstelbaar dat het wel waar móet zijn. Dat klinkt heel gek, maar ik ga het proberen uit te leggen. Jezus verschijnt aan de vrouwen. Verschijnen, dat woord gebruikt de bijbel er vaak voor. Hij is dezelfde én toch anders. Vergelijk het maar met de rups. De rups en de vlinder zijn één en dezelfde, maar tóch ook anders. De opgestane Heer kun je vastpakken – want dat doen de vrouwen – én Hij eet brood en vis én je ziet de wonden van zijn gevecht met de dood. En Hij komt op een andere manier bij je binnen. Misschien is de meest intense manier van het binnenkomen van Jezus, dat Hij ergens in je ziel, in je hart binnenkomt en daar de angst verdrijft en er hoop en vertrouwen voor terugbrengt. Waardoor bijvoorbeeld Navalny z’n angst overwon en terugging naar Rusland.
Ik ben vier keer op deze plek geweest in mijn leven en misschien is het wel de meest indrukwekkende plek waar ik ooit was. Want hier vóel je ergens dat er écht iets is gebeurd dat de vrienden van Jezus hoop, vertrouwen en liefde heeft gegeven. Dit is de heuvel in Galilea die vlakbij Kafarnaüm ligt. Daar wonen veel van de leerlingen, daar woonde Jezus zelf. Dit is een uitzicht over het meer. En deze plek wordt al eeuwen aangewezen als zou dit de plek zijn, waar Jezus zijn leerlingen ná zijn dood én opstanding heeft ontmoet. Nou kun je je voorstellen dat de leerlingen, zijn vrienden ná alles wat er voor gewelddadigs in Jeruzalem is gebeurd terug zouden trekken in Kafarnaüm. Mooi vissen op het meer, onderduiken in het alledaagse bestaan. Je wonden likken, je verdriet uithuilen en vooral zorgen dat je verder geen gevaar meer loopt om door de Romeinen of de Joodse leiders te worden gepakt. Niets van dat al dus! Deze plek wordt gezien als de plek waar Jezus de leerlingen de wereld inzendt om te vertellen over de liefde van God die sterker is dan de dood, dan de angst, dan de agressie, dan het donker. Dat staat er dan ook op die steen in het Latijn. Ga dus op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen. Dus niet: duik onder in Kafarnaüm, denk dat het een prachtige droom was, een tijdje optrekken met die Jezus en dat het allemaal over is. Nee, het is dus niet over! Ze hebben de Heer zó ontmoet, dat hun angst is weggenomen en er hoop voor terug is gekomen. En omdat ze zijn gegaan, daarom is het verhaal de wereld ingebracht tot op de dag van vandaag bij ons.
En dan staat er dus ook dat ze aan mensen mogen gaan leren wat Jezus hen heeft geleerd. En dat is óók bijzonder, want deze plek staat niet alleen bekend als de plek waar Jezus zijn leerlingen heeft ontmoet ná zijn opstanding, maar óók als de plek waar Hij de bergrede heeft uitgesproken. Zijn troonrede, zijn grondwet van het Koninkrijk van God met als gulden artikel 1: Behandel andere mensen zoals jezelf behandeld wilt worden…..”
Met dát bericht en met die levenshouding gaan ze de wereld in. En, lieve mensen, onze tijden zijn angstig, zijn onrustig. Daarin zijn ze níet anders dan die van de leerlingen van Jezus. Vanochtend horen wij hier de verhalen, hét bericht over Jezus die sterker is dan de dood. En wat ik nou zó hoop, is dat het bij ons allemaal ergens binnenkomt. In je hart, in je ziel, waar je angst woont, waar je verdriet zit, je zorgen. Dat is allemaal reëel, je verdriet, je angst, je zorgen. Die ga ik niet kleiner maken dan ze zijn. Maar ik hoop ergens zó dat het bericht van de liefde van God die sterker is dan dood, angst, verdriet, je mag helpen om je er niet door te laten leiden, niet door te laten overwinnen, je levenslust je niet te laten ontnemen. Dat ergens de vreugde in je leven blijft, het licht. Dat je probeert op een positieve manier in deze wereld te blijven staan en niet uit angst/boosheid gaat handelen, maar met “behandel anderen zoals jezelf behandeld wilt worden?”.
Ik denk, geloof, weet dat Jezus nog steeds leeft, onder ons is. Hoe bijzonder is het dat het verhaal van hoop 2000 jaar later nog klinkt. Het is niet erg dat je daar soms flink aan twijfelt. Dat doe ik soms ook. In mijn werk maak ik veel verdriet mee en soms raak ik God dan helemaal kwijt. Sterker nog, die eerste leerlingen weten ook niet of ze het helemaal moeten geloven of niet. Sommigen twijfelen…. Hoe begrijpelijk is dat. Maar dan hoop ik wél dat ergens weer de opgestane Heer bij je naar binnen komt. Als een klein straaltje door donkere wolken heen en er weer lucht en licht komt in je leven. Amen.