Knooi’n: pogingen wat moois van het leven te maken
Knooi’n is een mooi woord uit het dialect. Er zit veel in. Aan de ene kant iets ontspannens: knutselen. Mijn schoonvader was er een meester in, eindeloos in zijn schuurtje aan het prutsen. En soms kwam er iets geweldig moois uit. Maar prutsen en verprutsen liggen in elkaars verlengde. Soms ging het ook finaal mis en sloeg hij zich op zijn duim, verknooide hij waar hij mee bezig was. Het is net het leven zelf….. We knooi’n wat af als mensen. In deze rubriek gaat het daar telkens opnieuw over….
Aflevering 3: Als een mens niet een uur voor zichzelf heeft is zij/hij geen mens.
Als ik een jaar of 30 ben, kom ik per ongeluk terecht in een klooster. Ze hebben me als 30jarige gevraagd om mentor te worden van beginnende predikanten. Natuurlijk, ik heb zat ervaring, al 5 jaar…, kom maar door! De cursus wordt gegeven in een bijruimte van een klooster in Maarssen. De cursus is leerzaam, maar…, het verblijf daar nog meer. Vier keer per dag zitten de zusters in een korte kerkdienst en ons programma is er zo omheen gebouwd dat wij dan mee kúnnen doen. Het hoeft niet, het mag. Ik probeer het en voel me als vis in het water. Het zijn geen “gewone kerkdiensten” als bij ons. Ze zijn korter, de muziek is verstilder en er is in iedere dienst zomaar stilte. Geen pratende dominees. Wat een weldaad is dat!
Uit mezelf merkte ik al wel dat ik meer dan anderen behoefte had aan stilte en me terugtrekken. Tijd voor mezelf, voor God, soort accu. Om dan uiteraard ook weer onder de mensen te zijn, maar ook geregeld me terug te trekken. Alleen, dat soort dingen zeg je niet zo vaak hardop, dat je behoefte aan stilte hebt. En die zusters…., die maken dat tot een vast onderdeel van hun leven. Een aantal van mijn collega’s – medecursisten – herkent het feestje van de stilte. Anderen vinden het maar niks. Wat ik er prettig aan vind is dat het dus ook weer niet zó raar is, die behoefte. Het is soms heel prettig als iemand anders iets óók heeft wat je zelf een beetje raar vindt (raar zal ik overigens altijd wel blijven in een aantal opzichten.) Dat hebben veel meer mensen ook . Sinds ik dat wat accepteer en probeer niet steeds mezelf in een soort totale harmonie te krijgen en al mijn rare dingen op een rijtje te hebben, maar gewoon ook een vat met tegenstrijdigheden ben, word ik ook al rustiger.
Sinds die tijd probeer ik dagelijks stilte en rust in te bouwen in mijn leven. Op een bidkrukje, in het Engelandse bos, op het pontje bij de Zwiese, waar ook maar. Even geen impulsen van buiten maar luisteren naar binnen. Toen ik bij de Joodse filosoof Martin Buber in zijn Chassidische vertellingen ook nog een rabbi tegenkwam die uitsprak: “als een mens niet een uur per dag voor zichzelf heeft, is hij geen mens…..” toen vielen helemaal puzzelstukjes op hun plek. Zo raar is het dus niet dat ik die behoefte heb! Waarom hebben mijn ouders me dat niet verteld?
Het is wat vreemd dat we onze kinderen van alles en nog wat leren, af- en aanleren. Tanden poetsen, sociaal zijn, voor jezelf opkomen, je talenten ontdekken en benutten, tegen je verlies kunnen. Maar leren dat het zinvol is om ook bij jezelf te kunnen zijn? Overigens, niet iedereen heeft die behoefte ook even sterk. Er zijn mensen die het juist fijn vinden om telkens mensen om zich heen te hebben en die zich doodongelukkig voelen als ze alleen moeten zijn. We zijn nou eenmaal verrassend verschillend en onze Schepper heeft een rijke fantasie in alle soorten en maten van mensen! Maar heb je die behoefte wél, neem ‘m serieus! Je bent dan niet raarder dan ik.
Dit stukje schrijf ik begin september als ik in het klooster zit. Daar ga ik dus jaarlijks naar toe. Een soort sauna voor mijn ziel. Een mooie mix van rust, stilte, flink geconcentreerd doorwerken en het tegelijkertijd in alle rust doen. Denk je nu “wat een rare man”, of “een beetje rare man”. Helemaal prima, een beetje raar is zo gek nog niet. Als het niks voor je is, dan heb je een stukje gelezen waar je hoofdschuddend naar kunt kijken. Maar als het je wat lijkt…., gewoon een keer proberen!