Er is een heel grote kans dat we binnen de grenzen van onze gemeente Hardenberg zo’n 1000 asielzoekers te gast krijgen. Dat is uiteraard niet zonder complicaties. Maar het is misschien nog wel meer een mooie opdracht en een uitdaging om voor een beperkte groep van vluchtelingen het verschil te kunnen maken.
Religieus extremistisch geweld is van alle eeuwen. Rond het jaar 30 is er een Joodse man uit Tarsus, Saulus. Hij is zodanig overtuigd van zijn eigen religieuze Joodse gelijk dat hij een dan nog kleine Joodse afsplitsing, die in Jezus de Messias is gaan zien, extreem gaat vervolgen. Hij keurt het goed dat er uit het naam van zíjn visie van het geloof mensen worden gedood door steniging. En zelf vraagt hij mandaat aan de hogepriester van de tempel om andere volgelingen van die Jezus gevangen te mogen nemen en ernstig te bedreigen. Hij gaat zelfs zover, dat hij daarvoor naar Damascus gaat. Inderdaad, dat ligt in Syrië…., waar nu vluchtelingen vandaan komen vanwege het extreem extremistische geweld van IS. Op weg naar Damascus gebeurt er iets dat Saulus’ leven op de kop zet. Hij krijgt een Godservaring, waarin hij Jezus ontmoet. Dat verandert zijn leven radicaal: van vervolger van Jezus wordt hij volgeling, van haatprediker wordt hij prediker van de liefde. En in plaats van mensen in de gevangenis te gooien vanwege het geloof in Jezus komt hij zelf vanwege dat geloof regelmatig in de gevangenis.
Het merkwaardige is: mee dankzij zijn inspanningen is het christelijk geloof wijd verspreid over de wereld. Tot hier, bij ons in Hardenberg, waar een heel groot gedeelte van de bevolking zich laat inspireren door de christelijke traditie. Paulus – want zo wordt die Saulus later genoemd – schrijft in zijn brieven regelmatig over “gastvrijheid….. en liefde voor mensen in de knel”. Als die waarden onder velen van ons van kracht zijn…, dan zou het alleen maar logisch moeten zijn als we het nu als uitdaging gaan zien om asielzoekers uit o.a. de buurt van Damascus te helpen. Overigens, waarden als liefde, medemenselijkheid en gastvrijheid zijn bepaald niet alleen aan christenen voorbehouden. Ik ken veel mensen in Hardenberg met een andere levensovertuiging dan de christelijke, die juist dát soort waarden ook hoog in hun vaandel hebben staan. Dikwijls leer ik van hen. Deze mensen die niet bij ons komen recreëren, maar die moesten vluchten voor hun bestaan en leven vormen een uitdaging voor en een appèl op iedere burger.
Duizend is veel, maar dat hadden we ook gezegd als het er vijfhonderd waren geweest….. Als we goede gastheren/vrouwen willen zijn, is het belangrijk dat de mensen die bij ons te gast zijn goede voorzieningen krijgen, goede opvanghuizen. En daarnaast: zinvolle dagbesteding, want er is niets zo erg als hele dagen maar rondhangen en niks te doen hebben. Daarmee creëer je inderdaad risico’s voor overlast. Er zal dus goed moeten worden gekeken waar we deze mensen opvangen. Bij de Heemserpoort? Ergens anders? Dat is een taak voor de overheid! Maar doen we dat, goede voorzieningen en goede besteding én onderwijs, dan kunnen we veel betekenen voor hen! En zij wellicht voor ons. Het zou interessant zijn om inwoners van Radewijk – ook zo’n kleine kern in onze gemeente – te vragen hoe zij terugkijken op de tijd (begin 2000) dat er een tijdlang asielzoekers bij hen woonden. Nadat er eerst argwaan – begrijpelijk, onbekend maakt onbemind – was, ontstonden er daarna prachtige contacten. Toen het asielzoekerscentrum daar werd opgeheven was er soms gewoon over en weer verdriet: wie weet zien we elkaar wel nooit meer….. Zo kan het dus!!
Opvang van vluchtelingen is maar een klein druppeltje op een gloeiende plaat van ontstellend grote problemen. Die zullen door politiek, landen en VN moeten worden opgepakt en aangepakt. Het geweld móet gestopt en dan helemaal tegen onschuldige burgers, zoals onlangs de moord op 21 gastarbeiders uit Egypte in Libië, in dit geval koptische christenen. Overigens, de meeste slachtoffers die IS maakt zijn – eigenaardig genoeg – moslims….. Maar ook al is het maar een klein druppeltje wat wij kunnen doen, voor die 1000 mensen maakt het een wereld van verschil. Gastvrijheid is een – niet het – antwoord op al djiehaat die onze wereld op dit moment teistert.
Op 4 en 5 mei van dit jaar vieren we dat ons land 70 jaar geleden is bevrijd van de Nazi-dictatuur. Jonge mannen uit andere landen kwamen hier en riskeerden hun leven om ons te bevrijden. Velen verloren zelfs hun leven. Dat was een immense solidariteit: groter en meer dan je leven kun je niet geven. Het zou een waardig en passend antwoord zijn van ons zijn als gemeenschap in Hardenberg als wij nu, 70 jaar later, onze vrijheid – waar mensen hun leven voor gaven! – gastvrij en solidair delen met mensen die moeten vluchten voor extreme dictatuur en geweld.