In 2012 blijken de grootste banken ter wereld in totaal meer dan 10 miljard euro aan salarissen en bonussen te hebben betaald dan in 2011. Waar overal elders in economieën werkeloosheid oploopt en mensen moeten inleveren, verrijken banken en hun medewerkers zich. M.n. de top….. Overigens: voor een deel van ons spaargeld….. En van belastinggeld van burgers, want een deel van die banken is alleen door staatssteun overeind gebleven.
In de jaren ’90 was er veel overlast van aan heroïne verslaafde junks in ons land. Verslaving is: je hebt steeds meer nodig van het spul waar je aan verslaafd bent. Desnoods beroof je een ander van z’n geld of spullen, zolang jij maar in je grenzeloze behoefte kunt voorzien. Geldverslaving bestaat dus ook: telkens meer nodig hebben/willen…… Het verschil met junks is dat men in bankenland regels heeft bedacht waardoor men dit legaal kan doen. Binnen de wet. Maar net zo a-moreel als de junk het deed. Puur eigenbelang. Wie weet duurt het niet zo lang meer dat de Jellinekkliniek een behandeling start voor aan geld verslaafde mensen. Ze bezorgen een hoop overlast aan de samenleving! Geld is hun verslaving, verdienen hun levensmotto.
In de vier boeken in de bijbel over Jezus staat het vreemde verhaal dat Hij voor 5000 mensen vis en brood deelt. Zijn motto daarbij is “dienen”. Dat lijkt op “verdienen”, maar het blijkt in de praktijk toch wat anders te werken. Zijn startkapitaal is vijf broden en twee vissen. Hij deelt maar door en ieder heeft genoeg. Wat een economisch brein moet Jezus hebben! Sterker nog, aan het einde blijven er nog 12 manden over. Symbool voor de 12 stammen van Israël, heel het volk dus. Voor iedereen blijkt er genoeg te zijn als je deelt. Die “vijf en twee” zijn overigens niet zomaar getallen. Vijf is het getal van de vijf boeken van Mozes; daarin staan waarden en woorden die mensen handvatten geven over hoe je zó kunt leven dat niemand tekort komt. Twee is het getal van wet en profeten, theorie en praktijk. Pas je de woorden toe in het dagelijks leven, dan gebeuren er bizarre dingen: als je deelt heeft ieder meer. Vermenigvuldigen voltrekt zich doordat er wordt gedeeld.
Rekenkundig lijkt dat niet te kloppen. Dat maakt het ook zo angstig. Vind ik soms ook: hoeveel geld deel je, hoeveel tijd deel je? Hou je wel genoeg over? Kun je niet beter eindeloos vermenigvuldigen…. En dan misschien nog wat delen?
Zaterdag en zondag was er vanuit “onze diaconie van de wijkgemeente Baalder” een initiatief: in de wijksupermarkt werd aan mensen gevraagd een paar producten extra te kopen bovenop hun boodschappen. Als je de winkel verliet, kon je die afgeven aan de diaconie. Die bracht het dan naar de voedselbank. En zondag – in de kerk – konden mensen ook nog producten meenemen en ze werden verzameld. Minstens 12 kratten vol, waar één van de diakenen al de garage vol had staan van de inzameling van de dag ervoor. En het was allemaal nog feestelijk ook, dat vieren en dat delen. Het werkt dus, merkten we proefondervindelijk: vermenigvuldigen door te delen, want de voedselbank is nu veel producten rijker! En de mensen die daarvan afhankelijk zijn ook. En wij die wat deelden zijn niet armer…..
Ingewikkeld, dat rekenen….. Ik kan het best een beetje, bankiers schijnen het nog beter te kunnen. Maar dit is toch wel een angstig sommetje. Zou het écht waar zijn en werken? Vermenigvuldigen door te delen? Ik snap Jezus wel, maar of ik Hem ook altijd kan en durf volgen?
Spaarbank/voedselbank, dienen/verdienen, delen/vermenigvuldigen…. Soms lijken woorden erg op elkaar, maar maken ze toch een behoorlijke wereld van verschil…..