Als we problemen hebben, laten we ze vooral gezamenlijk hebben…
Een tijdje geleden vroeg ik op FB voor iemand die vanwege een relatiebreuk een woning zoekt of iemand zo’n woning wist. Dat bericht sloeg aan: het werd 97 keer gedeeld! Tof, dat meeleven en helpen! Het resultaat is dat ik wat PB’s kreeg met tips. Maar de “gouden tip” zat er niet bij. Of de woning was te klein (2 kinderen) óf te duur (uitkering). Het is het lot van veel mensen die door een relatiebreuk een woning zoeken. Heb je mazzel en een goed inkomen dan kun je misschien een woning kopen na zo’n breuk. Heb je die mazzel niet…., dan ben je veroordeeld tot chaletjes huren en wachten totdat je bij de woningbouw terechtkunt. Die chaletjes zijn niet goedkoop en huursubsidie krijg je er ook niet voor. Dat valt dus níet mee. Mensen komen daardoor vaak onder de armoedegrens terecht. Jaarlijks scheiden er zo’n 23000 stellen1 en zo’n 3000 duo’s met een geregistreerd partnerschap gaan uit elkaar. Het is niet iets waar je vaak bij stilstaat, maar het betekent dat een deel van de woningnood in ons land te maken heeft met mensen wier relatie breekt. In mijn werk kom ik het met een zekere regelmaat tegen. Wat in dezen heel raar is, is dat relatietherapie sinds 2013 niet meer wordt vergoed door de basisverzekering. Als je dus al niet veel geld hebt én relatieproblemen én relatietherapie (deels, het kan wel worden vergoed als je een aanvullende verzekering hebt) niet kunt betalen…., dan ben je flink de sjaak. Ik vind het een vreemde vorm van individualisering, misschien wel typerend voor ons land. Je kunt allerlei psychologische behandelingen voor jou als individu wél vanuit het de basisverzekering vergoed krijgen, maar relatietherapie niet.
En dan zijn er dus ook nog al die buitenlanders… Die willen ook – als ze het recht hebben om hier te blijven – een woning. Jaarlijks zijn het er ook zo’n 230002. En dan zijn er uiteraard nog de vele jongeren die gráág een woning willen huren om eindelijk bij pa en ma uit huis te kunnen en op hun manier een toekomst te beginnen…..3 Kortom, veel vraag en weinig aanbod.
En nu spreek ik degene om wie het gaat – nog steeds op zoek naar een woning – en ze zegt: “het probleem ligt niet aan teveel jongeren die een woning zoeken, ook niet aan asielzoekers. En er zijn veel meer mensen als ik, wier relatie stuk liep. We deden ons best…, maar het lukte niet. Maar het ligt dus ook niet aan asielzoekers. Ik werk als vrijwilliger met hen en ik zie hoe ze hun best doen om net als ik na een pittig verleden een toekomst op te bouwen. Ik gun hun net als mijzelf én die jongeren een woning. Het probleem ligt wél in een groot tekort aan goedkope huurwoningen.”
Kijk, en dat is, denk ik, de spijker op de kop en het probleem is ook niet direct op te lossen, want daar gaan járen overheen, ben ik bang. En het hangt ook nog weer samen met het stikstofprobleem en we gunnen boeren óók hun leven en hun levensonderhoud. Het vraagt misschien wel veel creativiteit, met elkaar! Misschien dat gemeentes bijvoorbeeld wél mensen de gelegenheid kunnen geven om permanent op vakantieparken te gaan wonen én daar huursubsidie te kunnen krijgen. En relatietherapie weer in het basiszorgpakket als er toch een nieuw kabinet komt. Als het niet kan zoals het moet, moet het maar zoals het kan.
Maar wat ik bij dit alles nog het meeste waard vind, is de reactie van degene die het huis zoekt. Die gaat niet haatdragend worden, alleen denkend aan eigen belang, maar ziet ook het belang van de jongere die een huis zoekt én het belang van de vluchteling. En als we dat blijven zien, elkaars belangen, dan gebeurt er iets moois. We staan dan náást elkaar. Natuurlijk is het dan de dominee in mij – maar vooral de mens in mij – die direct denkt aan waarden die in dat oude boek staan over niet alleen aan eigen belang denken, maar ook aan dat van een ander.4 Als we dat wat sámen gaan doen, komen we minder tegenover elkaar te staan en meer náást elkaar. Niet dat daarmee de problemen de wereld uit zijn, maar we zorgen er in elk geval voor dat we er niet een probleem bij krijgen van “ieder voor zich en God voor ons allen”, waarbij de individualisering doorschiet en je alleen op jezelf gericht bent. Ik heb er respect voor, als je zó op een huis wacht, dat je breder kijkt dan alleen je eigen probleem.