Gemeente van onze Heer Jezus Christus,
Als het volk Israël onderweg is van Egypte naar het beloofde land is er iedere dag manna. Er is genoeg voor ieders behoefte, niet voor ieders hebzucht. De één heeft nu eenmaal een grotere maag dan de ander. Maar er is voor ieder genoeg, zodat iedereen kracht voor elke dag krijgt. Brood, eten, het is een eerste levensbehoefte…. Niet voor niets is de eerste bede in het Onze Vader waarin het woord “ons” voorkomt dit: geef ons heden ons dagelijks brood.
Als Jezus tot een paar keer toe het brood breekt en deelt met mensen, is er ook genoeg voor ieders behoefte, sterker nog, er is meer dan genoeg: er blijven 12 manden met broden over. Dat is een teken van hoe God en Jezus dit leven zien: ieder mens is door God gewild en dus maakt God geen onderscheid. Al zijn kinderen heeft Hij lief, dus krijgt ieder genoeg om goed te leven. Als Jezus rondtrekt in het land heeft Hij wel éxtra en vooral oog voor de mensen die tekort komen. Voor hen die arm zijn. Voor hen die ziek zijn, voor hen die psychisch in de knoop zitten, voor hen die verdriet hebben. Zij moeten voelen en merken dat Gods liefde hen wil opbeuren, wil zien, wil helpen.
En als Jezus het avondmaal viert, brood en wijn deelt met zijn leerlingen, dan krijgt iedereen te eten en te drinken. Ja, ook Judas, die hem zal verraden, ja ook Petrus die Hem zal verloochenen. Dit is mijn lichaam, dit is mijn bloed. Met hart en ziel heb ik mij tijdens mijn leven ingezet om ieder te laten merken hoeveel God om je geeft. Met hart en ziel, met lichaam en bloed zal ik mij tot in de dood voor jullie inzetten om ieder te laten merken hoeveel ik om jullie geef. Ook om jou, Judas, ook om jou Petrus, ook om jullie anderen, die ook wegrennen als je bang wordt.
In de kleine gemeente van Korinthe komen mensen geregeld samen thuis bij elkaar. Wij denken bij “kerken’ vaak aan grote gebouwen, zoals de Höftekerk en de Stefanuskerk of hier, de Kamp. We weten bijna zeker, dat de kerken in Korinthe, in Efeze vaak niet groter zijn dan zo’n 40 mensen. Worden ze groter, dan maken ze er weer een nieuw kerkje van. Met elkaar vormen ze een gemeenschap en eten ze in de huizen van de mensen. Ieder neemt wat mee van wat hij of zij heeft. Het doet mij geregeld denken als we hier met de 25+, de 30+ kring in een huiskamer samenkomen. Of als de baalderdienstcommissie weer eens in het huis van één van de leden vergadert. Mooi is dat, dat je dan je huis openstelt. Soms is het een nadeel dat wij geen schakel of de esch hebben in onze wijk, soms ook een voordeel. Je deelt je huis op deze manier meer.
In Korinthe is de één is rijker dan de ander, heeft meer dan de ander. Dat komt omdat de gemeente heel gemengd is: er zijn heren, die een mooi huis hebben en rijk zijn. Er zijn bijvoorbeeld ook slaven, die hebben veel minder. Verrassend, waar normaliter in het dagelijks bestaan de heer belangrijk is en de slaaf de ondergeschikte, daar zijn ze als ze samenkomen in de naam van Jezus opeens gelijkwaardig. Het lijkt wel op de situatie waar Jezus het brood breekt voor 4000 mensen. Daar zitten ook allerlei mensen bij elkaar, de één rijk, de ander arm, maar ieder krijgt genoeg. Genoeg voor je behoefte om royaal van te kunnen leven, niet genoeg voor ieders hebzucht.
Als de mensen in Korinthe samenkomen, dan leggen ze wat ze meenemen op één tafel. Wat ik meeneem, is niet meer van mij, maar deel ik met een ander en zo is alles van ons samen. En als er dan gegeten wordt, dan vieren ze óók de maaltijd van de Heer. Ze delen brood en wijn, zoals Hij dat heeft voorgedaan. Zijn lichaam heeft Hij gegeven, zijn bloed, zijn liefde en Hij geeft er zoveel van – en Goddank Hij hééft er zoveel van! – dat er genoeg is voor iedereen. Zo vallen puzzelstukjes prachtig op hun plek, is het een mooi samenspel! Mensen nemen wat mee van zichzelf, delen dat met elkaar, vormen één gemeenschap, één lichaam en zo kunnen ze ook het Lichaam en het bloed van Christus delen.
Maar er komen kinken in de kabel, het samenspel wordt verstoord. Er zijn mensen –de rijkeren – die willen niet meer delen, maar eten hun eigen eten op en drinken hun eigen wijn op. Er is genoeg voor ieders behoefte, maar niet voor ieders hebzucht. De armeren krijgen te weinig voeding. Ondervoed, te weinig vitaminen. Daardoor worden ze ziek. Zelfs zo ziek, dat ze komen te overlijden. En Paulus wordt woest als hij daarover schrijft aan de mensen in Korinthe. Jullie maken op deze manier het avondmaal en Jezus belachelijk. Als je per se zoveel wilt eten, als je niet wilt delen, blijf dan thuis en eet daar. Maar kom niet naar de gemeenschap toe als je niet wilt ontvangen – de liefde van Christus – en als je niet wilt delen.
Ik probeer een vertaalslag te maken. Dat wil ik doen zonder te moraliseren. Er is een groot verschil tussen de kerk in Korinthe en bij ons. Wij komen niet dagelijks samen met 40 mensen. We eten ook zelden samen, we eten in onze huizen. En we vieren 1x per jaar hier avondmaal en een paar keer per jaar in het centrum. Dus onze manier van leven is anders. Onze manier van delen ook. Toch zitten er ook parallellen. Iedere zondag als we samenkomen houden we hier een collecte, 2 zelfs en zelfs nog eentje bij de uitgang. Altijd is de eerste collecte voor een diaconaal doel. Voor anderen dan onszelf dus. Dat is een bewuste keuze en ik hoop ook iedere keer dat die collecte het meeste opbrengt. Dat kiezen we, omdat we Jezus willen volgen: er zijn voor anderen, geven óm anderen en geven áán anderen die het minder hebben. Dichtbij en ver weg, zoals er straks vast weer een collecte komt voor de honger in Afrika. Het is denk ik wel de 12e keer in mijn leven dat er zo’n collecte voorbijkomt…., maar we blijven geven. In de bijbel wordt daarop aangedrongen: geef vrijwillig, niet verplicht, maar het kan ergens niet zo zijn dat je niet geeft als de woorden van Christus in je hart leven. Hoeveel je wilt geven? In het oude testament worden mensen geacht om 10% van hun netto-inkomen te geven. In het Nieuwe Testament is er zo’n norm niet, omdat Jezus nou eenmaal anders met de wet omgaat dan Mozes. Vrijer, met minder strakke regels. Dat is wat anders dan dat het dus minder dan 10% zou hoeven te zijn. Geef wat je wílt geven en wat je kunt missen. Ik ken mensen hier in de wijk die gewoon écht niks kunnen missen. Doe het dan alsjeblieft niet!!!!
In Nederland is het zo dat mensen met lage inkomens – onder de armoedegrens – gemiddeld 5 jaar korter leven dan mensen met hoge inkomens. Denk er maar aan, dat als je in de bijstand zit en je moet naar een specialist toe. Je eigen risico is 385 euro en stel je voor dat je partner dat ook moet…. Waar haal je in vredesnaam 770 euro vandaan? En gezond eten is ook duurder dan niet gezond. Rundvlees is gezonder dan varkensvlees. Maar varkensvlees is goedkoper. Die verschillen zien we ook in deze wijk. Ik vind dit een prachtwijk, werk zo graag met en onder jullie, maar dít is één van de uitdagingen waar we als wijk voor staan. We hebben gewoon een grote diversiteit hier aan mensen. Sowieso, maar zeker ook qua inkomen. Er zijn mensen die meer dan genoeg hebben. Niet omdat ze hebzuchtig zijn, maar omdat ze de mazzel hebben dat ze in banen werken of gewerkt hebben waar ze goed in verdienden. Of heel goed. En er zijn mensen die hebben geen banen of banen waarmee je net je hoofd een beetje boven water kunt houden, maar er moet geen wasmachine kapot gaan….
Daarom hebben we vandaag jullie gevraagd om allemaal wat houdbaars mee te nemen, zodat nu de Plus er niet meer is en we geen pakketten meer kunnen sparen we ze zelf gaan maken voor mensen onder ons die het krap hebben. Vergis je niet, dat wordt gewaardeerd, Ria van Steenbruggen die ze telkens rondbrengt kan je ervan vertellen. Daarom zijn we bezig met de moestuin bij de boerderij. Daarom zijn we bezig om in de boerderij een eetgroep te gaan starten en mensen met een smalle beurs daarvoor uit te nodigen. Daarom hebben we afgesproken met de groep gemeenteleden die aan het vasten is dat het geld dat we besparen op onze uitgaven gaat naar mensen onder ons die het zwaar hebben. Daarom krijg ik regelmatig wat van gemeenteleden toegestopt aan geld voor mensen hier die weinig geld hebben om het te delen. Daarom zijn er buiten de dingen die ik nu noem enorm veel mensen die elkaar een helpende hand toesteken. Noaberschap, medemenselijkheid.
Waarom we dat doen? Dat heeft wat mij betreft ten diepste te maken met wat we hier vandaag vieren. Met de verhalen van Jezus waardoor we ons willen laten voeden en inspireren. Met de liefde van God waarmee we onze harten willen laten vullen. En het vreemde van dit eten, brood en wijn, is dat het zodanig goed vult, dat je er anderen wel in wilt laten delen. Lieve mensen, mooi dat jullie er zijn. Laten we samen gaan vieren, ontvangen en delen! Want zo is de levende Heer onder ons! Amen.
